Uzun süre yaptığım araştırmalar sonrasında kurduğum düşük güç tüketimli sistemi sizlerle paylaşmak istiyorum. Laboratuvar kurulumum şu şekilde:
- VPN geçidi
- OpenWrt yönlendirici
- Yönetimsiz switch
- Sanallaştırma sunucusu
- Yüksek güçlü compute sunucusu
Sırayla bunları açalım.
VPN
VPN için eski bir Raspberry Pi 2B kullanıyorum. Fazlasıyla düşük güç tüketimli olduğu için 7/24 açık bırakabiliyorum. Ayrıca bu makinede bazı ufak Python scriptleri de yer alıyor.
OpenWrt Yönlendirici
Ağın en önemli parçası olabilir. DHCP ve DNS gibi işleri bu cihaz üstlenir. Cihaz da elimde önceden bulunan Mi Router 4A modeli. Ayrıca bu cihaz zapret sayesinde sansürlü sitelere giriş yapabilmemizi de sağlıyor. Mi Router 4A oldukça büyük bir hafızaya sahip bu yüzden kurulumdan sonra 8 MiB gibi devasa bir alanınız kalıyor. Donanım hızlandırmalı NAT akışı sayesinde de gigabit hızlarına rahatça ulaşabiliyorsunuz. Güvenlik duvarı da bir ev kullanıcısı için fazlasıyla yeterli. Sırf merakımdan dolayı opnSense de denemek istiyorum elbette fakat bu başka bir günün konusu. Bu cihaz ayrıca bant genişliği dağıtımından sorumlu.
Yönetimsiz Switch
Pek anlatılacak bir şey yok. Basit bir 5 portlu gigabit switch. Her yerde ucuza bulabileceğiniz türden bir parça. OpenWrt yönlendiricimin sadece 2 portu olduğu için kullanmam gerekli. Ayrıca bu switchin bir artısı daha var. Benim bilgisayarım ve sanallaştırma sunucusu bu switche bağlı, bu sayede trafiği yönlendiriciden geçirmiyorum. Sıklıkla gigabit hızında dosya transferi yaptığım için yönlendiricinin üzerinden yük kalkmış oluyor ve evin diğer kullanıcıları benim işlerimden etkilenmiyor. Ayrıca herhangi bir durumda yönlendirici erişilemez hale gelirse DHCP lease zamanının uzun olması sebebiyle diğer sunucularımla iletişimde kalabiliyorum.
Sanallaştırma Sunucusu
Laboratuvarın en can alıcı noktası olabilir. Bu bilgisayar uzunca süreler açık kalabileceği için mümkün olan en düşük güç tüketimli ekipmanları seçmem gerekti. Başta Epyc 7551p gibi işlemciler istemiştim fakat bunlar hiçbir şey yapmazken bile benim normal bilgisayarımdan daha fazla enerji tüketiyor. O yüzden sistem şu şekilde:
- ASRock B450M-HDV
- AMD Ryzen 7 5700G
- Corsair 1x32GB 3200 MHz RAM
- WD Green 1 TB NVMe SSD
Bu kurulum boşta 20 watt tüketiyor. Biraz daha agresif ayarlarla düşürmek mümkün fakat benim için bu yeterli. Elbette sonradan buna 3 disk daha ekledim ve disk başı 4-5 watt daha fazla tüketim arttı fakat bu kabul edilebilir bir sayı. Önemli bir nokta daha var, bu cihaz Wake on LAN(WoL) kullanıyor. Cihazı geceleri kapatıyorum ki uyuyabileyim. Evde değilken ihtiyacım olursa da WoL kullanarak açıyorum. Şimdi biraz da bu sunucunun özellliklerinden bahsedelim.
Sanallaştırma sunucusu işletim sistemi olarak Proxmox VE kullanıyor. Özgür yazılım olması ve fazlasıyla kullanışlı olması sebebiyle ESXi gibi sistemler yerine tercih ettim. Yönetim arayüzü bu şekilde görünüyor.
Gördüğünüz üzere CPU kullanımı boşta gülünç seviyede düşük. CPU bu yüzden boşta kendini 400 MHz hızına düşürerek inanılmaz bir enerji tasarrufu sağlıyor. Depolama için bir OpenMediaVault sanal makinesi kullanıyorum ve bu makineye 3 adet 4 TB disk bağlı. Bunlar bir RAID5 dizisinde olduğu için toplam 8 TB depolama alanına sahibim. Bu da oldukça düşük fakat şimdilik yeterli, gelecekte 12 TB diskleri kullanarak 48 TB depolamaya geçmek istiyorum. OMV arayüzü de bu şekilde:
OMV şu an sistemdeki tek sanal makine, diğer her şey LXC. Bu sayede 32 GB gibi düşük bellek seviyeleri bile fazlasıyla yeterli hale geliyor. Geri kalan LXC’ler basit programlardan oluşuyor. YouTube video arşivi için TubeArchivist veya çizgi roman arşivi için LANraragi gibi.
Yüksek Güçlü Compute Sunucusu
Bu cihaz da aynı şekilde WoL kullanıyor ve çoğu zaman kapalı duruyor. Compute sunucusu dediğime bakmayın, bu benim şu anda günlük hayatta kullandığım bilgisayarım. Özellikleri ise şu şekilde:
- MSI X570 A-PRO
- AMD Ryzen 7 3800X
- Corsair 4x8GB 3200 MHz RAM
- AMD RX 6900 XT GPU
Bu cihazın diğerlerinden en büyük farkı benim için korkunç seviyede güçlü bir GPU bulundurması. Sanallaştırma sunucusunun üstesinden gelemeyeceği(genelde yapay zeka ile ilgili) bazı işleri bu cihaza veriyorum. Eskiden çok daha fazla kullanırdım fakat artık sanallaştırma sunucusu sayesinde fazla ihtiyacım kalmadı. Sadece GPU gerektiren işlerde kullanır hale geldim.
Sonuç
Bu tür bir kurulumla neredeyse bedavaya her işinizi görecek bir sistem yapabilirsiniz. İşin yazılım kısmını merak ederseniz başka bir yazıda çok daha detaylı şekilde ele alabilirim. Sistemin hala optimal olmayan bazı kısımları da var. Mesela bütün cihazlar 1 GbE ile birbirine bağlı. Disklerimin toplam bant genişliği için düşük bir sayı. En az 2.5 GbE ya da fiber ile 10 GbE olmasını isterdim fakat bütün cihazları yükseltmek bana oldukça pahalıya patlar. O yüzden şimdilik 100 MB/s dosya transferleri ile idare ediyorum.